Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Moleküler Biyoloji Ve Genetik Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ALIBAY NOVRUZLU
Danışman: Emre Yörük
Özet:
| Bulaşıcı hastalıklar önemli küresel sağlık sorunudur ve insan sağlığı için önemli bir tehdit oluşturmaktadır. Bu hastalıkların küresel dağılımının anlaşılması, etkili önleme ve kontrol stratejileri için kritik önem taşımaktadır. Biyoloji, bilgisayar bilimleri ve istatistiği birleştiren disiplinler arası bir alan olan biyoinformatik, bulaşıcı hastalıklarla mücadelede güçlü bir araç olarak ortaya çıkmıştır. Biyoinformatik, patojenlerin genomik verilerini analiz ederek, araştırmacıların hastalıkların yayılmasını izlemelerini, kökenlerini tanımlamalarını ve evrimsel modellerini anlamalarını sağlar. Bu bilgi, teşhis testleri, aşılar ve terapötik müdahaleler geliştirmek için çok değerlidir. Bu tez çalışmasında, biyoinformatik bir yaklaşım kullanarak insanlardaki bulaşıcı hastalıkların küresel dağılımını araştırılmıştır. Araştırma odağındaki eğilimleri, coğrafi dağılımı ve farklı hastalıklar arasındaki korelasyonları belirlemek için çeşitli viral ve bakteriyel hastalıklarla ilgili bilimsel yayınlar analiz edilmiştir. Çalışmamız, çeşitli hastalıklar için 2004 yılında gözlemlenen minimum 32.568 yayın sayısı ve 2021 yılında gözlemlenen maksimum 204.972 yayın sayısı ile yıllar içinde yayın sayısında önemli farklılıklar olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca, istatistiksel analiz, yayın sayıları ile salgın olayları arasındaki korelasyonun p-değerinin anlamlı olduğunu (p < 0,05) ve salgınların ortaya çıkışı ile araştırma faaliyeti arasında güçlü bir ilişki olduğunu göstermiştir. Bulgularımız, bulaşıcı hastalık araştırmalarının dinamik doğasını ve ortaya çıkan bulaşıcı tehditlerin ele alınmasında uluslararası iş birliğinin ve veri paylaşımının önemini vurgulamaktadır. Ayrıca biyoinformatiğin bulaşıcı hastalık araştırmaları alanında ilk çalışma olduğundan bir devrim niteliğinde ve küresel sağlık sonuçlarını iyileştirme kapasitesinin de tartışıldığı bir çalışmadır. Tüm bu değerlendirmeler sonucunda bu kapsamda yapılabilecek pek çok çalışmanın da önünü açma niteliğinde önemli bir çalışma olmuştur. | |||