Antibiyotik maruziyetinin diyabet, obezite, inflamatuvar bağırsak hastalıkları ve çölyak hastalığının patogenezindeki rolü


Uslu S., Dogru M., ÖZTÜRK Ü., Urumdaş M., Balkan M. B., BOZDEMİR M., ...Daha Fazla

ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ, cilt.30, sa.2, ss.317-332, 2025 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Derleme
  • Cilt numarası: 30 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2025
  • Doi Numarası: 10.21673/anadoluklin.1478540
  • Dergi Adı: ANADOLU KLİNİĞİ TIP BİLİMLERİ DERGİSİ
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Central & Eastern European Academic Source (CEEAS), TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.317-332
  • İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Antibiyotik kullanımı ve antimikrobiyal maddelere çevresel maruziyet; bağırsak mikrobiyotasının bileşimini ve işlevlerini bozmakta, kronik inflamatuvar hastalıklar ile atopik alerjik hastalıklara yatkınlık oluşturabilmektedir. Bu derlemede; tip 1 diyabet, tip 2 diyabet, inflamatuvar bağırsak hastalıkları (Crohn ve Ülseratif Kolit) ve Çölyak hastalığının antibiyotik kullanımı/maruziyeti ile ilişkisi irdelenmiştir. Epidemiyolojik ve klinik araştırmalarda elde edilen başlıca bulgular tartışılarak antibiyotik etkisi ile değişen bağırsak mikrobiyotasının bu hastalıkların gelişimine hangi patogenetik mekanizmalarla katkıda bulunabileceğine dair güncel bilgilerin paylaşılması amaçlanmıştır. Yaşamın farklı evrelerinde, farklı gruplardan antimikrobiyallere farklı doz ve sürelerde maruz kalmak elbette bağırsak mikrobiyotası üzerinde birbirinden farklı etkiler oluşturacak ve farklı hastalık risklerine yol açacaktır. Bununla birlikte; mikrobiyotanın genel olarak hangi hasta gruplarında ne yönde bozulduğunu ve bu disbiyozun hangi sonuçlarla karşımıza çıktığını tanımlamak pek çok inflamatuvar hastalığın patofizyolojisinin aydınlatılması, tanı ve tedavisinde yeni yaklaşımların belirlenmesi açısından kritik öneme sahiptir.
Antibiotic usage and exposure to antimicrobial substances disrupt the organisation and the function of the intestinal microbiota which causes predisposition to chronic inflammatory diseases and allergies. This review is about Type 1 Diabetes, Type 2 Diabetes, Inflammatory Bowel Diseases (Crohn Disease and Ulcerative Colitis) and Coeliac Disease and their association with antibiotic usage or exposure. This article aims to give the current knowledge by showing the findings of epidemiologic and clinical researches about the change in organisation of the intestinal microbiota by the effect of antibiotics and the pathogenetic mechanisms leading to aforementioned diseases. Exposure to antibiotics from different groups at various stages of life, with varying dosages and durations, affects the intestinal microbiome in diverse ways, increasing the risk of distinct diseases. This highlights the importance of identifying specific patient groups, understanding the typical disruptions in microbiota composition, and determining the effects of this dysbiosis to elucidate the pathophysiology of various inflammatory diseases and develop novel diagnostic and therapeutic strategies.