Akademik Veri Yönetim Sistemi
3. Söylem Filoloji Sempozyumu, Muğla, Türkiye, 24 - 26 Mayıs 2024, ss.308-309, (Özet Bildiri)
Bu araştırma 2019 ve 2021 yıllarında iki farklı grup olarak İstanbul
Üniversitesi Fransızca Mütercim Tercümanlık öğrencileriyle yürütülen lisans
bitirme projesi dersi kapsamında yaptığımız Christine de Pizan’ın La cité des
dames- Cité [Kadınlar Kenti] çeviri bütüncesinden yola çıkmaktadır. Kitabın
henüz Türkçede çevirisi yoktur. Bu da bütünce seçiminin önemini ortaya
koymaktadır. Kadın edebiyatının öncülerinden Pizan’ın hayatı ve yazar kimliği
Orta Çağ çeviri kültürüne yön veren translatio kavramı ile birçok aşamada
kesişim göstermektedir. Genel hatlarıyla “doğu”dan “batı”ya bilgi ve güç
transferi olarak özetleyebileceğimiz translatio, metinlerarası bir hareket ve
dolaşım ile kültürlerarası bir aktarımı ifade etmektedir. Bu çalışmanın ilk
düzleminde, translatio kavramının kapsam alanı yazar olarak Pizan’ın
biyografisi dahil edilerek genişletilecektir. Ardından yapıt olarak Cité’nin bir
metin olarak inşasında göndermede bulunduğu Batılı mizojini geleneğinin
temel metinleriyle kurduğu metinlerarasılık ilişkisi çeviri perspektifinden
tartışılacaktır. Çalışmanın ikinci düzlemi için ders içi bir çeviri pratiği olarak
Cité’nin çevirisinin vaka olarak seçilmesinde yapı, içerik ve kurgu itibariyle
kaynak metnin bu çalışmada vurgulanan metinlerarasılığı ve çokkatmanlılığı
önemli bir etmendir. Aynı zamanda “zamansal”, “kültürel” ve “dilsel” olarak
böylesi “uzak” bir bütünce üzerinden, son sınıf bitirme projesi öğrencilerinin
çeviri pratiklerini gözlemlemek çeviri eğitimine eleştirel bakış için de anlamlı
izlekler sunmaktadır. Tüm bu özellikleriyle metinlerarasılığına bağlı olarak
metnin yapısı, biçemi ve içeriği üzerinden öğrencilerin Cité ile kurdukları çeviri
ilişkisinin sorunsallaştırılması verimli bir tartışma zemini açmaktadır.