Akademik Veri Yönetim Sistemi
Turkish Studies - Economics, Finance, Politics , cilt.19, sa.3, ss.773-791, 2024 (Hakemli Dergi)
Çin Cumhuriyeti’nin kurulmasının üzerinden geçen yaklaşık seksen yılda Tayvan, Çin Halk Cumhuriyeti hükümeti tarafından yönetilmemiştir. Ancak Çin Halk Cumhuriyeti’nin, Tayvan’ı anakaraya bağlama amacı bugün hâlâ “kırmızıçizgi” olarak ifade edilmektedir. Bunun bir nedeni uluslararası alanda tanınırlıkta “tek Çin” prensibinin sürdürülmesini sağlamaktır. Prensibin sahibi Çin Halk Cumhuriyeti’nin beyanına göre, tek (bir tane) Çin ülkesi vardır ve kendisi Çin milletinin tek meşru temsilcisidir. Tayvan’ın anakaraya bağlamasının kırmızıçizgi olarak ifade edilmesinin bir diğer nedeni ise Çin Halk Cumhuriyeti’nin tarihine bir atıfla, ülke geleceğinin şekillendirilmesidir. Buna göre Çin Halk Cumhuriyeti’nin “ulusal canlanma” rüyası ancak Tayvan ile birleşmenin sonucunda gerçekleşecektir. Nitekim Tayvan bağımsızlığının kabul edilmemesiyle Tayvan’daki demokratikleşme-Tayvanlaşma adımlarının hızlanması üzerine, Çin Halk Cumhuriyeti hükümeti farklı kuşatmalara başvurmuştur. Tayvan’ı anakaraya bağlama girişimleri çoğunlukla çatışmalar, krizler ve güvenliğe dair tehditlerle gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. Devam eden askerî güç gösterilerine rağmen, girişimler bugün daha çok diplomatik ve ekonomik izolasyon ağırlıklı sürdürülmektedir. Bunların yanı sıra Tayvan, ABD garantörlüğünde bulunmakta ve Rusya, AB gibi büyük ülke ve örgütler ile yarı resmi diplomatik-ekonomik ilişkilerini sürdürmektedir. Makalede Çin Halk Cumhuriyeti’nin Tayvan’ın demokratikleşme sürecinde yürüttüğü askerî, diplomatik ve ekonomik izolasyon açıklanmaktadır. Çatışma ve krizler üzerinden sadece askerî izolasyonların açıklanması, diplomatik ve ekonomik izolasyonun eksik kalmasına neden olacaktır. Bu doğrultuda makale, askerî, diplomatik ve ekonomik izolasyon adımlarının tamamına odaklanmaktadır. Çin Halk Cumhuriyeti’nin Tayvan adasını anakaraya bağlama politikaları bir anakronizm olarak kabul edilmekte ve izolasyon süreçleri izah edilmektedir.