Research Information System
3. Uluslararası Katılımlı Ankara İnsan ve Toplum Bilimleri Kongresi , Ankara, Turkey, 8 - 09 March 2024, pp.249, (Summary Text)
Bu çalışmanın amacı, çev(r( metn( ve çev(rmen( kuşatan erek d(zge normları (le çev(r( metn(n
kaynak met(nle, çev(rmen(n de yazarla (l(şk(s(ne farklı açılımlar get(ren ve öznell(ktek(
nesnell(ğ( -nesnell(ktek( öznell(ğ( tanımlayan çev(r(b(l(msel bakış açıları ışığında yazın
p(yasasında yaygın olan popüler çev(r( eleşt(r(s( örnekler(n( (ncelemek ve çev(r(b(l(msel b(r üst
eleşt(r( yapmaktır. Çev(r( yazın met(nler(n( konu ed(nen ve p(yasada yaygın olan çev(r( eleşt(r(s(
geleneğ(n(, künyeler(n( (1992) Açık Yapıt, çev. Yakup Şahan, İstanbul: Kabalcı Yayınev(; (2000)
Açık Yapıt, İtalyanca aslından çev. N(lüfer Uğur Dalay, İstanbul: Can Yayınları; (2001) Açık
Yapıt, Türkçes(: Pınar Savaş, İstanbul: Can Yayınları olarak sıralayacağımız üç ayrı çev(r(y(
konu ed(nen popular çev(r( eleşt(r(ler(nden örnekler, bet(mley(c( b(r yöntemle tanımlanıp
çev(r(b(l(msel açıdan yorumlanacaktır. İlk (k( çev(r(n(n, kaynak metn(n (çerd(ğ( göndermeler(
erek d(le hatalı ve eks(k aktardığı, özell(kle (k(nc( çev(r(n(n Türkçe’de d(l kullanımı açısından
metn(n okur tarafından anlaşılmasını zorlaştırdığı savlarıyla öne çıkan bu popüler eleşt(r(lerdek(
söylem ve dayanaklar çev(r(b(l(msel açıdan ele alınacaktır. Bu eleşt(r(ler(n (lk elden çev(rmen(n
Türkçe yapıları doğru kullanma(ma)sı ve/ya Türkçe’de anlatım eks(kl(ğ( ve/ya kuramsal art
alan b(lg(s( açısından yeters(zl(ğ( g(b( konu başlıkları üzer(ne yoğunlaştığı gözlemleneb(lmekle
b(rl(kte, satır aralarında erek metn(n (çev(r( sürec(n(n b(r ürünü olarak çev(r( metn(n) kaynak
metne ve çev(rmen(n yazara b(reb(r sadık kalmadığı, dolayısıyla çev(r(n(n kaynağın eşdeğer( ya
da b(reb(r kopyası/benzer(/aynısı olmadığı önkabul ve beklent(s( (le kaleme alındığı
söyleneb(l(r. Bu eleşt(r( yazıları (le yayınev( genel yayın yönetmen(n(n yazılardan b(r(ne yanıt
n(tel(ğ(ndek( yazısı ve üç çev(r( met(n met(n-(ç( değ(l, met(n-dışı bağlamlarıyla bu çalışmanın
örnekçes(n( oluşturmaktadır. Bu demekt(r k(, kaynak met(n ve üç ayrı çev(r( met(n, bu
çalışmamızda d(l ve (çer(k bakımından karşılaştırmalı yöntemle ele alınmayacaktır. Çev(r(
yazını, yerl( yazından farklılaşan konumu ve alımlanışı, çev(r( pol(t(kaları, yayınev(-ed(törçev(rmen (l(şk(ler(, yayınev(n(n çev(r(ye yaklaşımı tartışılarak, özell(kle sürel( yayınlarda yer
alan popular çev(r( eleşt(r(s(n( yönlend(ren bakış açıları bet(mlenecek ve bunlar çev(r(b(l(msel
bakışla yorumlanacaktır. Adlarını andığımız p(yasada çev(r( eleşt(r(s( kapsamına alab(leceğ(m(z
örnekler ışığında, p(yasada yaygın gözlemlenen b(r tutumun dışavurumu olarak yaygın çev(r(
eleşt(r(s( söylem(n(n öne çıkan önermeler( (le Çev(r(b(l(m’(n hem bet(mley(c( hem de
uygulamalı alanının b(r alt alanı olan çev(r( eleşt(r(s(n(n kuramsal önermeler( karşılaştırılarak
yapıcı olmasını umduğumuz sonuçlara ulaşılacaktır. Çev(r(b(l(msel gözle tanımlanan yen( b(r
çev(r( et(ğ( bağlamında ve çev(r( yazın d(zges( (ç(nde, çev(rmen(n rolü ve k(ml(ğ(n(n çev(r(
sürec(ne dahl(n(n gözardı ed(lmed(ğ( b(r üst değerlend(rme gözet(lecek ve öner(lecekt(r.