Akademik Veri Yönetim Sistemi
Diş Hekimliğinde Radyolojinin Esasları, Prof Dr İlknur Özcan, Editör, İstanbul Medikal Yayıncılık, İstanbul, ss.499-512, 2017
Radyolojik inceleme, hasta anamnezi ve klinik muayenesinin önemli bir tamamlayıcısı olarak tanı ve te davi planlaması sürecinde diş hekimleri tarafından tercih edilerek lezyonun boyutu, seyri ve tedavinin etkinliği gibi birçok konuda bu sürece katkıda bulunur. Diş hekimleri, mezuniyet öncesi dental radyoloji derslerinde konvansiyonel ve dijital intraoral tek niklerle görüntü oluşumu prensipleri ve bu görüntülerin değerlendirilmesi, yorumlanması konuların da eğitim almaktadırlar. Ancak son yıllarda tıpta ve diş hekimliğinde, hastalıkların tanısında modern görüntüleme yöntemleri hızlı bir gelişim göstermiş ve kullanım alanları oldukça yaygınlaşmıştır. Bir çok yeni görüntüleme metodu ile birlikte görüntü oluşumu, görüntülerin işlenmesi, bilgisayar destekli tanı görüntülerinin kaydedilmesi ve saklanması, resim arşivleme ve haberleşme sistemlerini içeren gö rüntü iletimi (PACS) alanlarında önemli gelişmeler sağlanmıştır. Özellikle bilgisayarlı tomografi (BT) ve daha sonra keşfedilen manyetik rezonans görüntüleme (MRI) teknikleri, son yıllarda maksillofasiyal bölge incelemelerinde de yaygın olarak kullanılmaktadır. 2010 yılında Avrupa Dentomaksillofasiyal Radyoloji Derneğinin (EADMFR) hazırladığı “Basic Prin ciples for Use of Dental Cone Beam CT” isimli yönergede, CBCT’yi kimin kullanması gerektiğine dair kesin bir çizgi çizilmiş ve dento-alveolar yapı, dişler, alt ve üst çene ve burun tabanına kadar olan bölge nin incelemesinin eğitimli bir Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi Uzmanı tarafından yapılarak raporlanması gerektiği belirtilmiştir. Amerikan Oral Maksillofasiyal Radyoloji Akademisi, aldığı bir kararla tomogra fi görüntülerinde implant planlaması yapacak hekimin Maksillofasiyal Radyoloji Uzmanı ya da yeterli eğitim almış sertifikalı bir hekim olması şartını koymuştur. Son yıllarda sadece baş ve boyun bölgesinin görüntülenmesi amacıyla diş hekimliği alanı için ge liştirilmiş olan dental volümetrik tomografinin kullanımının yaygınlaşması ve diğer ileri görüntüleme yöntemlerinin diş hekimliği pratiğinde geniş yer bulmaya başlaması sonucu, ülkemizde de Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi branşının bir uzmanlık alanı olarak belirlenmesi gerekliliği ortaya çıkmış ve branşımız 26 Nisan 2011 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan yasa ile uzmanlık alanı olarak kabul edilmiştir.
Maksillofasiyal bölgede patolojilerin araştırılmasında, bölgenin ayrıntılı olarak değerlendirilmesin de, implant planlamalarında, uygulanan tedavilerin seyrinin izlenmesinde veya diğer nedenlerle diş hekimlerinin hastalarından istediği ekstraoral radyografların ve ileri görüntüleme yöntemleri ile oluş turulmuş görüntülerin Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi Uzmanları tarafından detaylı bir şekilde değerlen dirilerek yorumlanması ve raporlanması, hem klinik uygulamalarda tedaviyi yürüten diş hekimlerine kolaylık sağlayacak hem de malpraktis olasılığını azaltacaktır. Radyografik rapor, klinisyenin hastası için gerekli görerek istediği radyolojik inceleme sonuçlarının radyolog tarafından özetlenerek klinisyene gönderildiği yazılı belgedir. Son yıllarda diagnostik görün tülerin karmaşıklığının artmasıyla radyoloji raporlarının önemi de artmıştır. Radyoloji raporu, radyologun bakış açısı, kavrayış ve becerilerinin bir yansımasıdır. Klinisyeni has tanın durumu hakkında yönlendirecek gerekli bilgileri özetler, radyolog ile klinisyen arasında iletişimi sağlayan bir belge niteliği taşır.