Türkçede feminist literatürün inşasında eyleyen olarak kadın çevirmenler

Creative Commons License

Camcı M.

II. ULUSLARARASI AKADEMİK ÇEVİRİBİLİM ÇALIŞMALARI KONGRESİ, Bolu, Türkiye, 30 Eylül - 02 Ekim 2024, ss.68, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Bolu
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.68
  • İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Kadın çevirmenlerin kamusal alanda toplumsal cinsiyet farkındalığının oluşumundaki katkısına yönelik kapsamlı bir araştırma fikrinden hareketle, bu çalışma kadınların yazma edimine yol açan çeviri eylemi ile genelde toplumsal bir varlık olarak çevirmene, özelde ve aslen kadın çevirmen(ler)e ilişkin kapsamlı bir arkeolojinin gerekli olduğu savını odağa alır. Kadınların entelektüel emeğine ve kimliğine dair pek çok süreç gibi, çeviri eyleminin eyleyeni olarak kadın çevirmen(ler) de tarihsel olarak görünür değildir. Türkiye bağlamında feminist literatürün inşası ve tanınması, kadın ve toplumsal cinsiyet çalışmaları alanlarının akademiye girmesi ve kamusal alanda toplumsal cinsiyet farkındalığının oluşmasında kadın çevirmenlerin rolünü odak noktasına alan bu çalışma, kadın çevirmenlerin çevirmenliği seçmeleri ve çeviri kararlarını etkileyen bileşenleri de içererek “çevirinin” toplumsal farkındalık yaratmaktaki rolüne dikkat çekme ve görünürlüğü pekiştirme amacını da güder. Çeviri bir eylem olarak bir eyleyen gerektirir ve çeviri eyleyeninin ortaya koyacağı ürün açısından bireysel/toplumsal tercihleriyle hareket edip, ne çevireceğine ve nasıl çevireceğine karar verdiğinde bir aktivizm de ortaya koyduğu açıktır. Kadın çevirmen(ler)in toplumsal cinsiyet literatürünün inşasına ve kullanımına katkısı, kadınların toplumsal inşanın hem öznesi hem nesnesi konumunda dil ve çeviri düzlemindeki eylemlilikleri, kadın ve toplumsal cinsiyet çalışmalarının ve çeviri çalışmalarının kesişimselliğinde incelenecektir. Daha kapsamlı ve geniş tarihsel izlekli bir araştırmanın öncüsü niteliğindeki bu bildiride, zaman dilimi 1980’lerden 1990’lara ve mekan da Türkiye ölçeğinde daraltılacak ve o dönemde öne çıkan feminist yazar, akademisyen ve çevirmen kadınlar ve kadın gruplarının çeviri faaliyetleri, çeviri kitaplar ve belli başlı süreli yayınlar irdelenerek, feminist literatür ve toplumsal cinsiyeti ele alan metin çevirileri, feminist kavramların ve kavram öbeklerinin aktarımı ve kullanıma geçirilmesine ve bu literatürün toplumsal hareketlilikteki izdüşümüne yönelik örnekler, betimleyici ve yorumlayıcı bir yöntemle ele alınacaktır.