FARKLI EGZERSİZ TÜRLERİNİN BEYİN TÜREVLİ NÖROTROFİK FAKTÖR, İNTERLÖKİN-1, İNTERLÖKİN-6 ve TÜMÖR NEKROZ FAKTÖR ALFA DÜZEYLERİ ÜZERİNE AKUT ETKİLERİ


Can Akkaya C., Hakan M. T., Akın D., Ünal M.(Yürütücü)

Diğer Özel Kurumlarca Desteklenen Proje, 2025 - 2026

  • Proje Türü: Diğer Özel Kurumlarca Desteklenen Proje
  • Başlama Tarihi: Nisan 2025
  • Bitiş Tarihi: Nisan 2026

Proje Özeti

Farklı egzersiz türlerinin etkisini aynı anda tespit etmek için yapılacak araştırma ile birim antrenmanda uygulanacak olan Yüksek Yoğunluklu Aralıklı Egzersiz (HIIT), Aerobik Egzersiz ve Direnç Egzersiz programlarının 18-25 yaş arası sedanter bireylerin BDNF, IL-1, IL-6 ve TNF-alfa serum düzeylerine etkisine bakılarak nöron gelişimi canlılığı ve işlevlerinin sürdürülmesi, organizmanın inflamasyon yanıtları ve bağışıklık yanıtlarının düzenlenmesi gibi görevlerde 3 farklı egzersiz yönteminin akut etkisel farklılıklarını tespit ederek ve değerlendirerek spor bilimleri literatürüne yenilik katmak, antrenör, sporcu ve sağlıklı yaşam için egzersiz yapan bireylere yönelik yol gösterici bilimsel bilgiler ortaya koymak amaçlanmaktadır. Farklı türde egzersizlerin IL-1, IL-6 ve TNF-alfa ve BDNF serum düzeylerinde farklı yükselmelere neden olacağı araştırmanın hipotezidir. Yapılması planlamakta olan bu araştırmada kontrol gruplu ön test-son test araştırma deseni olan gerçek deneysel araştırma yöntemi uygulanacaktır. Araştırma grupları ön sağlık kontrollerinden sonra randomize bir şekilde 10’ar kişilik 4 ayrı gruba ayrılacaklardır. Bireyler randomize olarak aerobik egzersiz grubu (AEG), direnç egzersizi grubu (DEG), yüksek yoğunluklu aralıklı egzersiz grubu (HIIT) ve kontrol grubu (K) olacak şekilde 4 grup şeklinde çalışmalarına devam edecektir. Kontrol grubu dışındaki diğer üç gruba akut olarak 3 farklı egzersiz protokolü uygulanacaktır. İstemli olarak yapılsa bile egzersizin vücut tarafından stres olarak algılanmaya başladığı andan itibaren hipotalamo-hipofizer ark aracılığı ile böbrek üstü bezi korteksinden salgılanan kortizol düzeyindeki artış BDNF üzerinde baskılayıcı bir etkiye dönüşmekte ve BDNF kaynaklı nöronal gelişimi inhibe etmektedir. Bu da kişinin performansı üzerinde olumsuz etkilere neden olmaktadır. İstemli olarak başlanan bir antrenman ya da müsabaka yanlış bir yüklenme nedeni ile kişinin performansının baskılar hale gelebilmektedir. Araştırmada kendi maksimal oksijen tüketimlerine göre belirlenecek olan yoğunluğu yüksek egzersiz programlarının sedanter bireylerde sitokin düzeylerinde istenmeyen düzeyde yüksek artışlara neden olabileceği ortaya koyulursa antrenör ve sporcuların bilinçlenmesine katkı sağlayacak bir araştırma organize edilmiştir.